Bu temaslar, İran ile ABD arasında Umman üzerinden yürütülen dolaylı görüşmelerin sürdüğü bir döneme denk geliyor. Görüşmeye, İran ve Türkiye’nin yanı sıra, “Avrupa üçlüsü” olarak bilinen Almanya, Fransa ve İngiltere’den yetkililer de katılım sağlayacak. İran Dışişleri Bakanlığı, müzakerelerin bakan yardımcıları düzeyinde yürütüleceğini daha önce duyurmuştu.
Görüşme öncesi Fransa’nın Le Point dergisine konuşan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçi, Avrupa’nın İran’a yönelik BM yaptırımlarını yeniden uygulaması halinde bunun “geri dönülmez sonuçlar” doğurabileceği uyarısını yineledi. Arakçi ayrıca, Tahran’ın Avrupa ile ilişkilerde “yeni bir başlangıca” hazır olduğunu vurguladı.
2015 yılında imzalanan ve Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) olarak bilinen nükleer anlaşma, İran’ın nükleer faaliyetlerini kısıtlaması karşılığında ekonomik yaptırımların kaldırılmasını öngörüyordu. ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve Almanya’nın (P5+1) taraf olduğu bu anlaşmadan, ABD Başkanı Donald Trump 2018 yılında tek taraflı olarak çekilmişti. Bu adımın ardından Washington, Tahran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokmuştu.
‘AÇIK DAVRANMAYA HAZIRIZ’
İran, ABD’nin çekilmesinden sonra yaklaşık bir yıl süreyle anlaşmaya uymaya devam etmiş, ancak daha sonra yükümlülüklerini aşamalı olarak azaltmaya başlamıştı. Avrupa ülkeleri, İran’ın anlaşmayı ihlal ettiğini değerlendirmesi durumunda “snapback” (tetik) mekanizmasını devreye sokarak BM yaptırımlarını yeniden uygulamaya koyma hakkına sahip. Bu sürecin başlatılabileceği son tarih ise 2025 yılının Ekim ayı olarak belirtiliyor.
Öte yandan ABD merkezli Axios haber sitesi, geçen hafta gerçekleştirilen dördüncü tur görüşmelerde Trump yönetiminin İran’a yazılı bir teklif sunduğunu öne sürdü. Ancak bu iddia, Arakçi tarafından yalanlandı. Tahran Kitap Fuarı’nda açıklama yapan Arakçi, “ABD’den şu ana dek yazılı bir teklif almadık. Ancak şeffaflık içinde güven inşa etmeye ve nükleer programımız konusunda açık davranmaya hazırız, yeter ki yaptırımlar kaldırılsın” dedi.
Kaynak: ANKA
