Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından 8 binden fazla Boşnak Müslüman erkek ve erkek çocuğunun öldürüldüğü Srebrenitsa Katliamı’nın 30. yıldönümünde acı hala ilk günkü gibi taze. Bosna-Hersek’teki anma törenine katılacak Uluslararası Af Örgütü Avrupa Bölgesel Direktör Yardımcısı Dinushika Dissanayake, katliamın yıl dönümüne ilişkin bir açıklama yaparak yıllardır süren mücadeleyi işaret etti.
Dinushika Dissanayake, katledilen insanlar için mücadelesine otuz yıldır devam eden Srebrenitsa Anneleri gibi örgütlere saygılarını sunduğunu belirterek “Birçok fail adalet önüne çıkarılmış olsa da bu yıldönümü aynı zamanda, 1995 yılında Srebrenitsa’da öldürüldüğü düşünülen yaklaşık bin kişinin hâlâ kayıp olduğunu acı verici bir şekilde hatırlatmakta. Aileleri yanıt alamadan, sevdiklerini toprağa veremeden ve gerçek bir geride bırakma duygusuna erişemeden yaşamaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.
‘MAHKEMELERİN KARARLARINI RET’
Ağır travmalarla mücadele etmeye çalışan ailelerin bir yandan da üst düzey yetkililerin insanlığa karşı işlenen suçlardan hüküm giymiş kişileri yüceltme çabalarına maruz kaldıklarını söyleyen Dissanayake, “Soykırım inkarı yalnızca öldürülenlere ve ailelerine yönelik ağır bir hakaret değil, aynı zamanda Srebrenitsa’da işlenen fiillerin şüpheye yer bırakmayacak şekilde soykırım kapsamına girdiğini belirleyen uluslararası mahkemelerin kesin kararlarının da reddedilmesidir” dedi.
30 YILDIR SONUÇLANMAYAN DAVALAR
Temmuz 1995’te Sırp Cumhuriyeti Ordusu (‘VRS’), Bosna-Hersek’te BM tarafından “güvenli bölge” olarak belirlenen Srebrenitsa kentine saldırı düzenledi. 10-11 Temmuz 1995’te 8 binden fazla Boşnak Müslüman erkek ve çocuk Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından esir alındı ve sonrasında BM barış gücü askerlerinin varlığına rağmen katledildi.
2007 yılında Uluslararası Adalet Divanı, Srebrenitsa Katliamı’nın soykırım olduğuna karar verdi. 7 binden fazla kişinin naaşı çıkarıldı, kimlikleri tespit edildi ve defnedildi fakat binden fazla kişi hâlâ kayıp veya kimlikleri tespit edilemedi.
Ratko Mladiç ve Radovan Karadziç gibi üst düzey yetkililer hakkındaki yargılamalara rağmen Bosna-Hersek’teki yerel mahkemelerde çok yüksek sayıda dava hâlâ sonuçlanmadı. Mayıs 2024’te BM Genel Kurulu 11 Temmuz’u, 1995 Srebrenitsa Soykırımını Uluslararası Düşünme ve Anma Günü ilan etti.
